Prawa pacjenta
Art. 68. Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. 1997r. Nr 78, poz. 483 z późn. zm.) gwarantuje każdemu obywatelowi prawo do ochrony zdrowia. Obywatelom, niezależnie od ich sytuacji materialnej, władze publiczne zapewniają równy dostęp do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych.
Prawa pacjenta określone zostały między innymi w:
- ustawie z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (j.t. Dz.U. 2016.186)
- ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych ( j.t. Dz.U. 2015.58)
- ustawie z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (j.t. Dz.U.2015.618)
- ustawie z dnia 5 grudnia 1996r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (j.t. Dz.U.2015.464)
- ustawie z dnia 15 lipca 2011r.o zawodach pielęgniarki i położnej ( j.t. Dz.U.2014.1435)
Prawo pacjenta do świadczeń zdrowotnych
- Pacjent ma prawo do informacji o rodzaju i zakresie świadczeń zdrowotnych udzielanych przez zakład na podstawie umowyo udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej z Narodowym Funduszem Zdrowia.
- Pacjent ma prawo do świadczeń zdrowotnych odpowiadających wymaganiom aktualnej wiedzy medycznej.
- Pacjent ma prawo do świadczeń zdrowotnych udzielanych z należytą starannością przez podmioty udzielające świadczeń zdrowotnych w warunkach odpowiadających określonym w odrębnych przepisach wymaganiom fachowym i sanitarnym.
- Pacjent ma prawo do rejestracji u świadczeniodawcy w szczególności: osobiście, przez osoby trzecie i telefonicznie
- Pacjent ma prawo do wyboru szpitala spośród szpitali, które zawarły umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej z Narodowym Funduszem Zdrowia z zastrzeżeniami wynikającymi z obowiązujących przepisów prawa.
- Pacjent ma prawo do wyboru ambulatoryjnej opieki specjalistycznej spośród świadczeniodawców, który zawarł umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej z Narodowym Funduszem Zdrowia.
- Pacjent ma prawo do otrzymania świadczenia zdrowotnego bez wymaganego skierowania – w stanach nagłych (np.: wypadek, zatrucie, poród, stany zagrożenia życia albozdrowia) w powyższym stanie także prawo do niezwłocznego uzyskania tych świadczeń opieki zdrowotnej w niezbędnym zakresie również od świadczeniodawcy, który zawarły umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej z Narodowym Funduszem Zdrowia.
Prawo pacjenta do informacji
- Pacjent ma prawo do informacji o swoim stanie zdrowia. Po uzyskaniu informacji, pacjent ma prawo przedstawić lekarzowi swoje zdanie w tym zakresie.
- Pacjent ma prawo żądać, aby lekarz nie udzielił mu informacji o stanie zdrowia, rozpoznaniu, proponowanych oraz możliwych metodach diagnostycznych i leczniczych, dających się przewidzieć następstwach ich zastosowania albo zaniechania, wynikach leczenia oraz rokowaniu.
- Pacjent ma prawo do wyrażenia zgody na udzielenie informacji innym osobom.
Prawo pacjenta do tajemnicy informacji z nim związanych
- Pacjent ma prawo do zachowania w tajemnicy przez osoby wykonujące zawód medyczny, w tym udzielające mu świadczeń zdrowotnych, informacji z nim związanych, a uzyskanych w związku z wykonywaniem zawodu medycznego.
- W celu realizacji prawa, osoby wykonujące zawód medyczny są obowiązane zachować w tajemnicy informacje związane z pacjentem, w szczególności ze stanem zdrowia pacjenta.
Prawo do poszanowania intymności i godności pacjenta
- Pacjent ma prawo do poszanowania intymności i godności, w szczególności w czasie udzielania mu świadczeń.
Prawo pacjenta do dokumentacji medycznej
- Pacjent ma prawo do dostępu do dokumentacji medycznej dotyczącej jego stanu zdrowia oraz udzielonych mu świadczeń zdrowotnych.
- Dane zawarte w dokumentacji medycznej podlegają ochronie określonej w ustawie o prawach pacjenta oraz w przepisach odrębnych.
- Dokumentacja medyczna jest udostępniana: do wglądu, w tym także do baz danych w zakresie ochrony zdrowia, w siedzibie podmiotu udzielającego świadczeń zdrowotnych bądź poprzez sporządzenie jej wyciągów, odpisów lub kopii.
- Pacjentowi przysługuje również prawo czasowego wypożyczenia oryginałów jego dokumentacji medycznej.
- Jeżeli pacjent żąda udostępnienia oryginałów j dokumentacji, dokumentacja medyczna jest udostępniana wówczas poprzez wydanie jej oryginału za pokwitowaniem odbioru i z zastrzeżeniem zwrotu po wykorzystaniu.
Prawo pacjenta do zgłoszenia sprzeciwu wobec opinii albo orzeczenia lekarza
- Pacjent ma prawo wniesienia sprzeciwu wobec opinii albo orzeczenia lekarza jeżeli opinia albo orzeczenie ma wpływ na prawa lub obowiązki pacjenta wynikające z przepisów prawa.
Prawo pacjenta do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego
- Pacjent przebywający w podmiocie leczniczym wykonującym działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne ma prawo do kontaktu osobistego, telefonicznego lub korespondencyjnego z innymi osobami.
- Pacjent ponosi koszty realizacji tych praw.
Przestrzeganie praw pacjenta jest ustawowym obowiązkiem wszystkich uczestniczącychw procesie udzielania świadczeń zdrowotnych.